Fot. Ryszard Wyszyński

Miejsca pamięci o św. Janie Pawle II – na Malcie i Gozo

Polski papież Święty Jan Paweł II – to wielka postać w najnowszej historii Kościoła rzymskokatolickiego, która zapisała się w pamięci nie tylko rodaków, ale również innych narodów z całego świata. Na Malcie i Gozo – wyspiarskim państwie na Morzu Śródziemnym, zamieszkiwanej przez blisko 450 tysięcy mieszkańców, z których aż 95 procent, deklaruje przynależność do wyznania rzymskokatolickiego, gdzie istnieje 350 kościołów – papież św. Jan Paweł II jest wielkim autorytetem, którego pontyfikat zapadł na trwałe w sercach mieszkańców. Malta i Gozo od lat jest krajem, który zajmuje ważne miejsce na turystycznym szlaku Polaków, gdzie nasi rodacy bardzo chętnie i często korzystają z wypoczynku połączonego ze zwiedzaniem bardzo licznych tu zabytków sakralnych. Ojciec święty Jan Paweł II odwiedził wyspę w trakcie swojego pontyfikatu 3 razy. Dwie Jego wizyty miały miejsce w 1990 r. Pierwsza pielgrzymka papieża Jana Pawła II na Maltę i Gozo – co warto podkreślić kraju z bogatą historią chrześcijaństwa od czasów pierwszych chrześcijan – była podróżą apostolską, a druga do której doszło niespodziewanie jeszcze w tym samym roku – jednodniowa – wynikła z konieczności przymusowego lądowania na maltańskim lotnisku Luqa (świętego Łukasza) w wyniku awarii samolotu, którym leciał Ojciec Święty do Afryki, i trwała tylko kilka godzin. Trzecia podróż była ponownie oficjalną wizytą pasterską Ojca Świętego w 2001 r.

Wszystkie te pielgrzymki papieskie na Malcie i Gozo zostały upamiętnione, tablicami i pomnikami nazwami placów w miejscach, które nawiedził.

W tym niewielkim kraju pamięta się o ogromnym wkładzie papieża Jana Pawła II w przebudzenie wiary katolickiej – o tym, że jak mało kto na świecie przypominał o potrzebach najbiedniejszych ludzi na Ziemi, o jego homiliach i przestrogach dla świata, wreszcie o zamachu na jego życie i wkładzie w bieg historii gdy pod Jego duchowym przywództwem udało się doprowadzić do upadku komunizmu w Polsce i Europie Wschodniej.

Ogromne wrażenie robi wnętrze kościoła Świętego Wawrzyńca w Birgu, który jest kościołem parafialnym tego miasta. W jego przebogatym barokowym wnętrzu, każdy wierny i każdy turysta odnajdzie od razu pośród bogactwa witraży, piękne popiersie świętego Jana Pawła II, przy którym palą się stale świece. Stawiają je miejscowi wierni, ale też pielgrzymi i turyści. Tuż obok, mieści się w tym kościele kaplica Adoracji Najświętszego Sakramentu, a nieopodal wspaniała wielka figura patrona kościoła św. Lawrence (Wawrzyńca). Jak się dowiadujemy od miejscowych parafian owa figura – to wielka pamiątka noszona procesyjnie po mieście, w czasie odpustu, które jest wielkim świętem w Birgu (Vittoriosa), cudownego miejsca doskonale widocznego – ze znajdującej się na przeciwległym brzegu Valletty. Dodajmy, że z racji cierpień i straszliwych zniszczeń, jakie doznało Birgu podczas II wojny światowej, na to miasto jak na żadne inne – spadło tysiące niemieckich i włoskich bomb, a wiele mieszkańców poniosło wówczas śmierć, co też jest upamiętnione na tablicą ofiar na ścianie tego kościoła. Gospodarze wyspy upamiętnili też tablicami wizyty papieża w Mdinie na ścianie Katedry Świętego Pawła oraz w Katakumbach św. Pawła.

Imię papieża Jana Pawła II nosi plac miejski – w znanym z wielu łask – Sanktuarium Maryjnym Mellieha,w którym jest kaplica, z obrazem Matki Bożej z Mellieha namalowanym – jak przekazuje tradycja – przez samego świętego Łukasza. Stąd już niedaleko do kolejnych miejsc, pamiątek obecności naszego rodaka papieża, która jest podkreślana na wyspie Gozo.

W największym mieście wyspy Gozo – Victorii, która jest nazywana również Rabatem, i jest to jest to kolejne miejsce na Malcie o takiej nazwie – pomnik świętego Jana Pawła II wita turystów ustawiony centralnie na schodach górującej nad miastem cytadeli prowadzących do Katedry Wniebowzięcia NMP, wybudowanej przed wiekami przez Rycerzy św. Jana, którzy się na niej schronili i przez długi czas rządzili na wyspie.

Warto pamiętać,że w tym kraju jest wszędzie blisko. Kilkaset metrów dalej, przy śródmiejskiej drodze, zobaczymy kolejny piękny pomnik papieża Polaka. W sanktuarium w Ta’ Pinu, które z tego powodu, że jest celem licznych pielgrzymek można porównać z częstochowską Jasną Górą, po wsze czasy wizytę papieża Jana Pawła II upamiętnia, ogromny łaciński napis u wejścia do kościoła w nawie głównej z dokładną informacją, że papież odwiedził to miejsce 26 maja 1990 r. Tego napisu nie da się nie zauważyć bowiem znajduje się u stóp każdego pielgrzyma, który przekracza wejście do sanktuarium, by pomodlić się przed słynącym z cudów wizerunkiem „Madonny Ta’ Pinu”. Dodajmy, że jest to miejsce odwiedzane przez tysiące pielgrzymów i turystów. Świątynia stoi pośród pól – zachwyca swoim ogromem.

Kilkudniowa podróż na Maltę i Gozo, z której niedawno powróciłam i możliwość przebywania w miejscach, w których modlił się na placach i w wielu kościołach z tutejszymi wiernymi następca Świętego Piotra – papież św. Jan Paweł II w zderzeniu z tym, co zastałam w mediach w ojczystym kraju – ten niesprawiedliwy i nikczemny atak na świętego Jana Pawła II wprawiły mnie w zdumienie i wielki smutek. Nasz wielki rodak – papież to wielki człowiek i światowy autorytet – nie tylko dla nas. A jednak stało się coś strasznego i jest teraz On teraz niesprawiedliwie szargany w Polsce przez część społeczności, chciałoby się wierzyć że nie dużą! Brońmy czci Papieża Jana Pawła II i nie dajmy sobie odebrać tej perły w koronie, która jest symbolem naszej polskiej tożsamości. Brońmy świętego papieża, którego postać nas jednoczy, tak samo mocno, jak orzeł, czy nasza biało-czerwona flaga.

Jeżeli wydaje nam się, że My Polacy nie mamy równych sobie pod względem szacunku, jakim obdarzamy słowiańskiego Papieża Jana Pawła II – na co w pełni sobie zasłużył – to wypada pamiętać, że to rodzaj przywileju ale bynajmniej nie jesteśmy pod tym względem wyjątkami. Malta i Gozo, która tak przepięknie przez wieki kultywuje pamięć rozbitka apostoła św. Pawła, który na tej wyspie przebywał jest – powtórzmy jest ogromnie – duma z trzykrotnej obecności w tym kraju papieża Jana Pawła II i spotkań z nim! Maltańczycy cenią sobie i podkreślają to, że są katolikami. Pamięć i szacunek o tym świętym papieżu, o którego kanonizację modlił się cały świat, jest kultywowana i nie słabnie! Zamieszczone fotografie z miejsc, które odwiedziłam to tylko część przykładów na upamiętnienie tej wielkiej postaci świętego. Religijna gorliwość miejscowej społeczności nikomu nie przeszkadza i mówi się o niej z dumą. (W adwencie bożonarodzeniową szopkę można było zobaczyć już bardzo wcześnie w reprezentacyjnych miejscach hoteli, tuż przy recepcji. Podobnie widywaliśmy je na rondach ulic i nikomu to nie przeszkadzało! W oknach wielu kamienic i u wejść do nich widnieją liczne figurki świętych, które są nazwami tych domów i po tym się rozpoznaje, gdzie kto mieszka). Wielkie nasze uznanie dla mieszkańców tego kraju za te dowody szacunku do swojej wiary i wobec 264 następcy św. Piotra, który przewodził Kościołowi przez blisko 28 lat.

W stolicy Malty Valletcie na ścianie przy wejściu do Pałacu Wielkich Mistrzów obecnej siedzibie Prezydenta Malty można przeczytać na tablicy następujące słowa:-

„Malta znajduje się w centralnej części Morza Śródziemnego. Macie wyjątkowe powołanie by budować mosty między narodami śródziemnomorskimi między Afryką a Europą. Przyszłość pokoju na świecie zależy od tego dialogu i zrozumienia między kulturami i religiami, kontynuujecie w swoich tradycjach szpitalnictwa i trwajcie w swoim zaangażowaniu – narodowym i międzynarodowym w imię wolności, sprawiedliwości i pokoju”.

Słowa Papieża Jana Pawła II do mieszkańców Malty 9 maja 2001 roku. Tłumaczenie z języka maltańskiego, tłumacz Google

Krystyna Smerd